Αντιοσμωτική προστασία του σκάφους
Τα σκάφη και τα μυστικά τουςΕπιμέλεια: Εριέττα Δελαπόρτα
Το θέμα της όσμωσης έχει απασχολήσει όλους ανεξαιρέτως τους ιδιοκτήτες σκαφών από ενισχυμένο πλαστικό FRP. Πολλά έχουν γραφτεί για το πώς δημιουργείται και παρουσιάζεται, πως αντιμετωπίζεται στα διάφορα στάδια κ.α.
Για τη δική σας ενημέρωση απευθυνθήκαμε στην εταιρία Technochrom SA, που σαν επίσημος αντιπρόσωπος της International Yacht Paint έχει και την προηγμένη τεχνολογία, τεχνογνωσία και εμπειρία να προτείνει έγκυρους και υπεύθυνους σύγχρονους τρόπους πρόληψης και θεραπείας. Ας δούμε παρακάτω τι μας είπαν σε απλές και συνηθισμένες ερωτήσεις:
Τι είναι η ώσμωση;
Θα το πούμε με απλά λόγια. Η όσμωση (ή ώσμωση) είναι μια διαδικασία φθοράς στην πλαστική επιφάνεια του σκάφους. Προκαλείται από χημική αντίδραση του νερού σε σημεία του gelcoat που δεν έχει σταθεροποιηθεί τελείως. Το νερό εισχωρεί στη γάστρα από τη ζελατινώδη επίστρωση και μόλις μπει μέσα, αντιδρά με τα χημικά συστατικά δημιουργώντας όξινες ουσίες. Αυτές οι ουσίες ασκούν πίεση πίσω από τη ζελατινώδη επίστρωση, δημιουργώντας φουσκάλες και στη συνέχεια ρωγμές. Όταν η ζελατινώδης επίστρωση σκάσει με αυτόν τον τρόπο, το στρώμα που υπάρχει από κάτω απορροφάει το νερό σαν σφουγγάρι. Η ώσμωση βέβαια δεν προκαλείται μόνο από το νερό που βρίσκεται εξωτερικά της γάστρας. Ακόμα και το νερό στις σεντίνες μέσα στο σκάφος μπορεί επίσης να προξενήσει πρόβλημα. Αξίζει λοιπόν να προσπαθήσετε να διατηρήσετε στεγνές τις σεντίνες και γενικότερα το εσωτερικό μέρος της γάστρας. Αν θέλετε περισσότερα για το φαινόμενο της όσμωσης, μπορείτε ακόμα να διαβάσετε παλαιότερο θέμα μας στο ortsa.gr με τίτλο «Η όσμωση και η αντιμετώπισή της»
Πότε μπορεί να προκύψει η όσμωση;
Κάθε γάστρα δίχως προστασία μπορεί στο τέλος να παρουσιάσει σημάδια ώσμωσης, σαν σκουριά σε αυτοκίνητο. Το ακριβές χρονικό διάστημα προτού προκύψει ώσμωση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες στους οποίους συμπεριλαμβάνονται ο τύπος του νερού που ελλιμενίζεται το σκάφος, η θερμοκρασία του νερού και το πιο σημαντικό, η ποιότητα της αρχικής κατασκευής της γάστρας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η μόλυνση που αντιδρά στη πλαστική επιφάνεια και το ελασματοποιημένο στρώμα θα προκαλέσουν νωρίς ώσμωση στο σκάφος. Αυτό είναι ένα κατασκευαστικό πρόβλημα και θα πρέπει να το αναφέρετε στον κατασκευαστή του σκάφους. Εντούτοις, ακόμα και οι καλοφτιαγμένες πλαστικές γάστρες κάποια στιγμή μπορούν να προσβληθούν από όσμωση. Γι αυτά συνιστούμε να περνάτε πρώτα μία στρώση εποξικής προστασίας, όπως Gelshield 200, ακόμα και στα καινούργια σκάφη.
Πως μπορεί να αναγνωρίσει και να αντιμετωπίσει κανείς την όσμωση;
Φουσκάλες
Το βασικό σύμπτωμα είναι οι φουσκάλες. Αυτές είναι το πιο συνηθισμένο σημάδι φθοράς και εάν παρουσιαστεί θα πρέπει αμέσως να το ελέγξει κάποιος ειδικός. Οι φουσκάλες μπορεί να ποικίλουν από μικρές σε μέγεθος κεφαλής καρφίτσας, έως μεγάλες στο μέγεθος της παλάμης του χεριού. Η παρουσία υγρού μέσα σε μία φουσκάλα δηλώνει πιθανό πρόβλημα. Εάν το υγρό έχει μία δριμεία, όξινη οσμή ή είναι λιπαρό ή κολλώδες όταν το τρίψετε ανάμεσα στον αντίχειρα και το δείκτη, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ύπαρξης ώσμωσης. Προτού αποφασίσετε να την αντιμετωπίσετε με κάποιο τρόπο, πρέπει να προσδιορίσετε τι προκάλεσε το πρόβλημα. Συνιστούμε να αναζητήσετε τη συμβουλή ενός επαγγελματία εκτιμητή.
Κάποιες φουσκάλες παρουσιάζονται για λόγους διαφορετικούς από την ώσμωση. Συχνά παρουσιάζονται σαν μία σειρά φουσκαλών ή φουσκωμάτων στο μέγεθος κεφαλής καρφίτσας, είτε τοπικό (συνήθως γύρω από την ίσαλο γραμμή) ή σε μία ολόκληρη περιοχή που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του νερού. Αυτές οι φουσκάλες είναι σκληρές, σπάζουν δύσκολα και όταν σπάσουν θα είναι ξηρές και άοσμες. Η πιο πιθανή αιτία είναι τα κενά αέρας. Αυτό δεν αποτελεί σοβαρό πρόβλημα, αλλά θα πρέπει να ελεγχθούν τα επίπεδα υγρασίας στη γάστρα πριν από την έναρξη κάποιας διαδικασίας αντιμετώπισής τους.
Αραχνοειδείς ρωγμές
Μπορούν να παρουσιαστούν στα σημεία όπου η πλαστική επιφάνεια επίστρωσης είναι εύθραυστη. Οι λεπτές αυτές ρωγμές συνήθως δημιουργούνται εξαιτίας έντονης διαστολής ή βλάβης από πρόσκρουση, αφήνοντας το νερό να εισχωρήσει στο ελασματοποιημένο στρώμα.
Μικρές οπές
Μικροσκοπικές φουσκάλες παρουσιάζονται στο gelcoat μειώνοντας την αποτελεσματικότητά του και προκαλώντας ταχεία απορρόφηση νερού.
Εμφανείς ίνες
Φαίνονται να προβάλλουν κάτω ή μέσα από το gelcoat και μπορούν να οδηγήσουν σε αναρρόφηση του νερού στη γάστρα από την τριχοειδή δράση.
Αλλοίωση της ζελατινώδους επίστρωσης.
Η λανθασμένη ανάμιξη ή εφαρμογή κάτω από ακατάλληλες συνθήκες μπορεί να οδηγήσει σε αποτυχία της αποκατάστασης. Αυτό συντελεί σε δημιουργία πόρων και μπορεί να προκαλέσει εισχώρηση του νερού.
Τι κάνουμε εάν παρουσιαστεί όσμωση;
Η διαδικασία γίνεται σε τέσσερα στάδια:
1. Σωστή προετοιμασία της πλαστικής επιφάνειας.
Η προετοιμασία περιλαμβάνει την αφαίρεση του παλαιού υφαλοχρώματος. Το τρίψιμο της γάστρας είναι απαραίτητο, ώστε να μπορεί να στεγνώσει εντελώς. Ένας επαγγελματίας μπορεί να ελέγξει το βαθμό υγρασίας στη γάστρα.
2. Στέγνωμα της γάστρας.
Αυτό είναι το πιο κρίσιμο βήμα της διαδικασίας. Εάν η γάστρα δεν στεγνώσει τελείως, θα δημιουργηθούν ξανά φουσκάλες. Συνιστούμε επιμελές πλύσιμο και στέγνωμα.
3. Εφαρμογή του Gelshield της International.
Αυτό το αδιάλυτο εποξικό σφραγίζει το ελασματοποιημένο στρώμα και βουλώνει κάθε κενό που έχει δημιουργηθεί στη ρητίνη. Παρέχει ένα φράγμα προστασίας από το νερό, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα επανάληψης της ζημίας.
4. Εφαρμογή του Gelshield 200 της International.
Αυτό δρα σαν βάση για να δέσει το υφαλόχρωμα.
Ο πίνακας που ακολουθεί δίνει τα διαστήματα επαναβαφής στις στρώσεις.
Η προστασία είναι πάντα καλύτερη από τη θεραπεία και πραγματικά έχει νόημα να προστατέψετε τόσο ένα καινούργιο σκάφος όσο κι ένα παλιό. Για να κατορθώσετε να προστατέψετε το σκάφος σας είναι αναγκαίο να θωρακίσετε τη γάστρα με ένα φράγμα κατά του νερού για να στεγανοποιήσετε την επιφάνεια. Η στεγανοποίηση εφαρμόζεται κατευθείαν στην πλαστική επιφάνεια της γάστρας.
Η καλύτερη στιγμή για να περάσετε ένα σύστημα προστασίας από όσμωση είναι πριν από την καθέλκυση του σκάφους. Κάποιοι κατασκευαστές σκαφών προσφέρουν πλέον το σύστημα προστασίας Gelshied της International σαν τμήμα της διαδικασίας παραγωγής, συνεπώς αξίζει να μάθετε εάν το σκάφος σας διαθέτει κάτι τέτοιο. Εντούτοις, πρέπει να τονίσουμε ότι τα συστήματα προστασίας δεν μπορούν να σταματήσουν την ώσμωση όταν αυτή έχει ήδη ξεκινήσει ή να την εμποδίσουν να συμβεί σε γάστρες με κακή κατασκευή. Είναι σημαντικό να διεξαχθεί πλήρης έλεγχος προτού ξεκινήσετε την εφαρμογή ενός συστήματος προστασίας. Ο παρακάτω πίνακας προστασίας κατά της όσμωσης δίνει χαρακτηριστικά τις διαδικασίες και τους χρόνους για μια σωστή αντιοσμωτική προστασία του σκάφους.
Αν η γάστρα του σκάφους είναι καινούρια ή άβαφη, ακολουθούμε την παρακάτω διαδικασία:
1. Τρίψτε την επιφάνεια επιμελώς με το Yachtline Super Cleaner, χρησιμοποιώντας μια σκληρή βούρτσα. Ξεπλύνετε με φρέσκο νερό για να απομακρύνετε τυχόν υπολείμματα και αφήστε την επιφάνεια να στεγνώσει καλά.
2. Επιθεωρήστε τη γάστρα για σημάδια από ζημιές ή σπασίματα και διορθώστε τα με τον στόκο Watertite Epoxy Filler. Οποιεσδήποτε μικρές περιοχές της επιφάνειας θα πρέπει να γεμίσουν με Watertite Epoxy Filler. Μεγαλύτερες περιοχές επιφάνειας θα πρέπει να περαστούν με Gelshield Plus Solventless Epoxy. Στην περίπτωση που η ζημιά είναι μεγαλύτερη, πρέπει να σιγουρέψετε ότι το νερό δεν έχει εισχωρήσει στο συνθετικό.
3. Τρίψτε καλά την ζελατινώδη επίστρωση χρησιμοποιώντας γυαλόχαρτο (fiberglass) No. 180 και στη συνέχεια απομακρύνετε τα κατάλοιπα χρησιμοποιώντας το καθαριστικό Super Cleaner.
4. Αναμίξτε τρία μέρη βάσης Gelshield 200 με ένα μέρος επιδιορθωτικού Gelshield 200, με μέτρηση όγκου. Αναμίξτε μόνο την ποσότητα που θα χρησιμοποιήσετε μέσα σε πέντε ώρες. Περάστε τις στρώσεις του Gelshield 200 τηρώντας τα διαστήματα ανάμεσα σε κάθε χέρι, σύμφωνα με το παραπάνω διάγραμμα. Το Gelshield 200 διατίθεται σε δύο χρωματισμούς για ευκολία ανάμεσα στα δύο χέρια. Περάστε πέντε με έξι χέρι (ελάχιστο πάχος 250 mic.). Τέλος, περάστε το υφαλόχρωμα της International τηρώντας τους χρόνους στεγνώματος, του παραπάνω πίνακα.
Τελειώνοντας, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Κυρία Βασιλική Φλωράκη και τον Κύριο Χρήστο Γιαννακόπουλο της Technochrom AE , που με τη βοήθεια, συμβουλές και υλικό που έθεσαν στη διάθεσή μας, συνέβαλαν στην παρουσίαση αυτού του θέματος επισκευής σκάφους απο την όσμωση και τη θεραπεία της.