Πόσο δρόμο κάνει…

Πρακτική μέτρηση ταχύτητας ενός σκάφους σε συμβατική πλεύση

Του Μάκη Ματιάτου

Η ταχύτητα ενός σκάφους βρίσκεται εύκολα, αν μετρήσουμε την απόσταση που διανύει και στη συνέχεια, τη διαιρέσουμε δια του χρόνου, που χρειάστηκε να τη διανύσει. Και φυσικά, αναφερόμαστε σε σκάφος σε συμβατική πλεύση, γιατί, αν ταξιδεύει με μεγάλη ταχύτητα, δεν έχουμε τον απαιτούμενο χρόνο για τη μέτρηση.

Η σύγχρονη τεχνολογία έχει κάνει τα πράγματα πάρα πολύ εύκολα για τους
σημερινούς ιστιοπλόους, μια και τα ηλεκτρονικά βοηθήματα πάνω στο
σκάφος δίνουν πολλές ενδείξεις και κάνουν ακόμα περισσότερες μετρήσεις κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Μερικές φορές όμως κάποιο όργανο δεν θα λειτουργήσει σωστά, με αποτέλεσμα να μην έχουμε την ένδειξη που θέλουμε, όταν την χρειαζόμαστε.

Μια μέτρηση, που μας είναι απαραίτητη είναι αυτή της ταχύτητας του σκάφους. Εδώ θα δούμε μια παμπάλαια μέθοδο εύρεσης της ταχύτητας με τον πιο απλό και «φτηνό» τρόπο. Όπως ξέρουμε, η μονάδα μέτρησης της απόστασης στη θάλασσα είναι το ναυτικό μίλι, που ισούται με 1.852 μέτρα. Επίσης, ξέρουμε ότι η μονάδα μέτρησης της ταχύτητας είναι ο κόμβος, δηλαδή ένα ναυτικό μίλι την ώρα. Προσοχή. Στη σωστή ναυτική ορολογία δεν λέμε ποτέ ότι ένα σκάφος τρέχει με οκτώ μίλια, αλλά ότι τρέχει με οκτώ κόμβους. Ο πρακτικός, λοιπόν, τρόπος να μετρήσουμε τι δρόμο κάνει το σκάφος μας, είναι να ρίξουμε πλώρα κάποιο μικροαντικείμενο που επιπλέει, π.χ. ένα σπιρτόκουτο και να μετρήσουμε με ένα χρονόμετρο το χρόνο, που θα κάνει να περάσει από την πλώρη μας μέχρι την πρύμη μας. Γνωρίζοντας το
ακριβές μήκος του σκάφους μας, μπορούμε εύκολα να υπολογίσουμε την ταχύτητα, με την οποία ταξιδεύουμε, με έναν απλό τύπο:

Κόμβοι = (μήκος σκάφους / χρόνος) x 1,944.

Αν, δηλαδή, το σκάφος μας είναι 12 μέτρα και ο χρόνος, που χρειάσθηκε το σπιρτόκουτο να περάσει από πλώρη μέχρι πρύμη είναι 3 δευτερόλεπτα, τότε η ταχύτητά μας είναι:

Κόμβοι = (12 μέτρα / 3 δευτερόλεπτα) x 1,944 = 7,776, άρα 7,8 κόμβοι.

Ο «μαγικός» αριθμός 1,944 δεν είναι τίποτε άλλο από το αποτέλεσμα της διαίρεσης του χρόνου εκφρασμένου σε δευτερόλεπτα, δηλαδή:

1 ώρα = 60 λεπτά της ώρας x 60 δεύτερα του λεπτού = 3.600 δευτερόλεπτα

1 ναυτικό μίλι = 1.852 μέτρα (εφόσον μετράμε το μήκος του σκάφους σε μέτρα)

Ο «μαγικός» αριθμός είναι 3.600 δευτερόλεπτα / 1.852 μέτρα = 1,944.