Η εξοικείωση με το ιστιοφόρο σκάφος

Κάντε ένα test-sail

Του Μάκη Ματιάτου

Αν επιχειρήσετε να οδηγήσετε για πρώτη φορά κάποιο αυτοκίνητο, άλλο από το δικό σας, θα διαπιστώσετε πως συμπεριφέρεται διαφορετικά. Χρειάζεστε κάποιο… δεκάλεπτο στο τιμόνι του για να προσαρμοσθείτε. Το ίδιο συμβαίνει και με το σκάφος.

Το ιστιοφόρο δεν είναι βέβαια αυτοκίνητο, γιατί ο χειρισμός του εξαρτάται από πολύ περισσότερα όργανα και βέβαια από τον καιρό και τη γωνία πρόσπτωσης του αέρα. Η πρώτη φορά πάνω στο σκάφος απαιτεί κάποιο
χρόνο προσαρμογής και μερικές δοκιμές κάτω από ορισμένες συνθήκες.

Η γενική δοκιμή γίνεται πάντα κάνοντας ένα οκταράκι (σχ. 1), που μας δίνει την αίσθηση όλων των πλεύσεων, από τα κλειστά όρτσα μέχρι τα πρύμα. Η δεύτερη δοκιμή και εξοικείωση γίνεται ταξιδεύοντας μόνο με μαΐστρα (σχ. 2) και στη συνέχεια μόνο με το πλωριό πανί (σχ. 3). Το ζητούμενα είναι πόσο καλά ταξιδεύει μόνο με τα συγκεκριμένα πανιά ξεχωριστά, πόσα κλειστό μπορεί να ανέβει στον καιρό και αν κάνει εύκολα τακ με λεπτό αέρα.

Η τρίτη
δοκιμή αναγνώρισης γίνεται με πλήρη ιστιοφορία. Αφού αποκτήσουμε αρκετό δρόμο, ορτσάρουμε και γυρίζουμε, κροτώντας σταθερό τιμόνι, ορθοπλωρίζοντας στο μάτι του αέρα (σχ. 4), ώστε να διαπιστώσουμε για πόση απόσταση θα ταξιδέψουμε με την αδράνεια, μέχρι να σταματήσουμε πάνω στον καιρό.

Η επόμενη δοκιμή γνωριμίας είναι πολύ ενδεικτική για τη συμπεριφορά του ιστιοφόρου. Με τον καιρό στη μάσκα αντινεμώνουμε το πλωριό πανί, αφήνοντας λάσκα τη σκότα της μαΐστρας, γυρίζοντας το σκάφος πάνω στον καιρό (όντας δεξήνεμοι), αντινεμώνουμε το φλόκα και γυρίζουμε τη ρόδα
δεξιά ή τη λαγουδέρα αριστερά (σχ. 5), για να σταματήσουμε το σκάφος. Το ζητούμενο είναι αν το σκάφος θα σταματήσει ή θα ποδίσει, αναγκάζοντάς μας να μαϊνάρουμε τη μαΐστρα.

Η επόμενη δοκιμή αφορά τη συμπεριφορά του ιστιοφόρου σε όλες τις γωνίες πρόσπτωσης, με τα πανιά βιραρισμένα, αλλά με τις σκότες λάσκα (σχ. 6).

Δοκιμάζουμε κάθε ένα πανί ξεχωριστά, φερμάροντας την αντίστοιχη σκότα, για να δούμε πώς συμπεριφέρεται κάτω από διαφορετικές γωνίες πρόσπτωσης. Πριν ολοκληρώσουμε την πρώτη γνωριμία μας, καλό είναι να
δοκιμάσουμε πώς τιμονεύεται με τα πανιά μόνο.

Δένουμε στο κέντρο το τιμόνι και προσπαθούμε να τιμονέψουμε το σκάφος με τη μαΐστρα (ορτσάροντος) και με την τζένοα (ποδίζοντας). Όπως ξέρουμε, τριμάροντας μόνο τη μαΐστρα, το σκάφος ορτσάρει (σχ. 7) και αντίστροφα, με την τζένοα ποδίζει (σχ. 8).

Τέλος, με φρέσκο καιρό δοκιμάζουμε πώς συμπεριφέρεται το σκάφος ξυλάρμενο στα πρύμα, χωρίς τα πανιά (σχ. 9). ?λλωστε δεν είναι λίγες οι φορές, που το σκάφος κουπαστάρει αρκετά με δυνατό πλευρικό άνεμο, ακόμα και χωρίς πανιά.