Τρέιλερ σκάφους
Τρέιλερ σκάφους – προετοιμασία, ρυμούλκηση, ανέλκυση – καθέλκυση και συντήρηση.
Του Κίμωνα Χρυσούλη
Ένα μικρό, ευτυχώς, ποσοστό των ατυχημάτων, που συμβαίνουν στους ελληνικούς δρόμους έχει να κάνει με τη ρυμούλκηση τρέιλερ με σκάφος και τον κακό τρόπο εφαρμογής της. Η ρυμούλκηση του σκάφους με τρέιλερ διέπεται από ορισμένους κανόνες ασφαλείας, που πρέπει να τηρούνται.
Η επιλογή του κατάλληλου τρέιλερ για το σκάφος μας, οι σωστές ρυθμίσεις, η βασική συντήρηση και το service αφ’ ενός και αφ’ ετέρου η προσεκτική οδήγηση και οι ενδεδειγμένοι ελιγμοί μας βοηθούν να ταξιδεύουμε και να κάνουμε το κέφι μας με ασφάλεια. Πέρα, όμως από αυτά, η προετοιμασία, η καθέλκυση και η συντήρησή του τρέιλερ, είναι εξίσου σημαντικές διαδικασίες. Παρακάτω, θα επιχειρήσουμε να κάνουμε μια σύντομη αναφορά σε ό,τι έχει σχέση με τα θαυμάσια αυτά «εργαλεία» που μας επιτρέπουν να χαρούμε το φουσκωτό μας όπου και να θελήσουμε να το χρησιμοποιήσουμε.
Η επιλογή του τρέιλερ για το σκάφος μας
Η επιλογή του τρέιλερ, αποτελεί πρωταρχικά παράγοντα ασφάλειας. Οι διάφοροι τύποι σκαφών, όπως πλαστικά, φουσκωτά με πολυεστερική γάστρα, συμβατικά φουσκωτό και jet skis, με διαφορετικό μήκος, βάρος και σημεία στήριξης, απαιτούν διαφορετική αντιμετώπιση. Κεντρικά ράουλα, στα οποία ακουμπά η καρίνα, μια και είναι το πιο δυνατό και άκαμπτο μέρος του σκάφους, συναντάμε συνήθως σε όλα τα τρέιλερ. Μερικοί κατασκευαστές έχουν καταργήσει τα κεντρικά ράουλα ή μέρος αυτών, αυξάνοντας τα πλευρικά. Και σε αυτούς τους τύπους τρέιλερ σίγουρα δεν υπάρχει πρόβλημα στην ασφαλή στήριξη του σκάφους, ενώ συγχρόνως κατά την ανέλκυση, το σκάφος ζυγίζεται μόνο του στο κέντρο. Για τα συμβατικά φουσκωτά προτιμώνται συνήθως πλευρικές χούφτες ή διαμήκεις δοκοί, όπου ακουμπά το μεγαλύτερο μέρος του πλωτήρα για μεγαλύτερη σταθερότητα, ενώ κάτι τέτοιο, όπως καταλαβαίνουμε, ισχύει και στα τρέιλερ των jet skis. Έτσι, λοιπόν, αν θελήσουμε να μεταφέρουμε το σκάφος μας με το «δανεικό» τρέιλερ ενός jet ski ή συμβατικού φουσκωτού, ακόμα κι αν είναι του ίδιου μήκους, θέτουμε σε μεγάλο κίνδυνο τη ρυμούλκηση και το ίδιο το σκάφος. Τώρα, όσον αφορά στο
επιτρεπόμενο βάρος ενός τρέιλερ, καλό είναι να μην περιοριστούμε αυστηρά στο βάρος του σκάφους, αλλά να υπολογίσουμε και τα επιπλέον αναγκαία φορτία όπως καύσιμα, νερό, αποσκευές, εξοπλισμό, κ.ά. Εδώ, με τη βοήθεια του κατασκευαστή, λαμβάνοντας υπόψη και την ελκτική ικανότητα του
αυτοκινήτου, θα δούμε αν το trailer χρειάζεται να έχει σύστημα πέδησης (φρένα). Σημαντικό στοιχείο κατά την επιλογή μας είναι επίσης το τρέιλερ να διαθέτει καλοσχεδιασμένη ανάρτηση, που θα μας βοηθήσει πολύ στο δρόμο.
Τοποθέτηση και ρυθμίσεις του τρέιλερ
Μετά την επιλογή έρχεται η ώρα της τοποθέτησης. Αυτή δεν είναι τόσο εύκολη και σχεδόν ποτέ το σκάφος δεν κάθεται με την πρώτη χωρίς τις απαραίτητες ρυθμίσεις. Έχοντας σαν οδηγό στήριξης κάποιο κεντρικό ράουλο, ρυθμίζουμε κάθε σετ πλευρικών ράουλων, έτσι ώστε να τείνει προς το κέντρο μια και το girder system (σύστημα ενισχύσεων, η ραχοκοκαλιά) ενός σκάφους, κάπου εκεί προσδίδει τη μεγαλύτερη δύναμη και ακαμψία σε κάθε γάστρα. Κατόπιν, σύρουμε το σκάφος προς τα πίσω, ώστε το τελευταίο ράουλο της καρίνας να στηρίζεται στην άκρη του V με τον καθρέπτη. Όταν δεν υπάρχει κεντρικό ράουλο, τα τελευταία πλευρικά πρέπει να βρίσκονται κάτω από την ένωση καθρέφτη – γάστρας.
Στη συνέχεια μετακινούμε τον πύργο του «εργάτη» μέχρι να ακουμπήσει το ράουλό του στην πλώρη και ρυθμίζουμε το ύψος, ώστε το συρματόσχοινο που «κρατά» τον κρίκο του σκάφους να βρίσκεται πάντα κάτω από το ράουλο. Ελέγχουμε αν η γάστρα πατά σωστά σε όλα τα σετ ράουλων και ρυθμίζουμε όπου χρειάζεται. Τέλος, αφού το σκάφος έχει καθίσει σωστά και ίσια πάνω στο τρέιλερ, πρέπει απαραίτητα να ρυθμίσουμε το κέντρο βάρους για να έχουμε ένα απόλυτα ζυγισμένο σύνολο. Στην περίπτωση αυτή λαμβάνουμε σαν σταθερά μια δύναμη τουλάχιστον 30 κιλών και όχι πάνω από 50 κιλά, που πρέπει οπωσδήποτε να εφαρμόζεται στον κοτσαδόρο του αυτοκινήτου. Το ζύγισμα του φορτίου επιτυγχάνεται με τη μετακίνηση του άξονα των τροχών μπροστά για τη μείωση και πίσω για την αύξηση του βάρους στον κοτσαδόρο. Το σωστό ζύγισμα διευκολύνει και τη μετακίνηση του trailer με τα χέρια. Αυτή η ρύθμιση είναι πολύ βασική και δεν πρέπει ποτέ να την παίρνουμε αψήφιστα. Για παράδειγμα, αν το τρέιλερ με το σκάφος τείνει να σηκωθεί μπροστά, θα έχουμε το φαινόμενο η ανοδική αυτή τάση με τους κραδασμούς στο δρόμο να πολλαπλασιάζεται και να καλείται η γλώσσα της χούφτας να εμποδίσει το ξεκοτσάρισμα. Αν, τέλος πάντων, η χούφτα είναι επιμελώς ασφαλισμένη, η όλη ανοδική τάση κοτσαδόρου και χούφτας, μαζί πλέον, θα μειώνει τη δύναμη πρόσφυσης των πίσω τροχών και θα επηρεάζει τη σταθερότητα του αυτοκινήτου.
Προετοιμασία του τρέιλερ
Αφού γνωρίσουμε προσεκτικά όλα το σημεία του τρέιλερ και του κοτσαδόρου που συνεργάζονται (σχήμα 1), αρχίζουμε με προσοχή και επιμέλεια, χωρίς βιασύνη, τη διαδικασία κοτσαρίσματος. Προσέχουμε, αφού το σφαιρικό άκρο του κοτσαδόρου περάσει μέσα στη χούφτα, να κλείσει η γλώσσα. Στο πλάι κάθε χούφτας, ανάλογα με τον κατασκευαστή, υπάρχουν ειδικά σύμβολα που μαρτυρούν τη θέση ασφάλισης. Μια πρόσθετη ασφάλιση όμως, με ένα λουκέτο, εγκάρσια και διαμέσου της οπής, στην οποία κινείται ο οδηγός της γλώσσας, πάντα δίνει μεγαλύτερη σιγουριά (σχήμα 2). Στη συνέχεια απασφαλίζουμε τα χειρόφρενο του τρέιλερ, αν αυτό έχει φρένα, σηκώνουμε ή ακόμα καλύτερο αφαιρούμε τελείως το βοηθητικό τροχό και κοτσάρουμε το πολύπριζο του τρέιλερ στην πρίζα του αυτοκινήτου, κάνοντας συγχρόνως και έλεγχο στα φώτα μας. Πριν ξεκινήσουμε πρέπει να έχουμε φροντίσει να είναι σωστά δεμένο το σκάφος πάνω στο τρέιλερ με ιμάντες, κατά βάση στο πίσω μέρος, δημιουργώντας ένα ενιαίο σώμα. Έτσι, αποκλείουμε, σε περίπτωση αναπήδησης, τυχόν μετατόπιση του σκάφους και γιατί όχι ενδεχόμενη ζημιά στη γάστρα από τα ράουλα. Απαραίτητο είναι ένα σκοινί δεμένο από τον πλωριό κρίκο του σκάφους να δένεται στον πύργο του εργάτη για επιπρόσθετη ασφάλεια απεμπλοκής της καστάνιας από τη θέση stop.
Οδήγηση με τρέιλερ
Οδήγηση με τρέιλερ – Στο δρόμο
Η κίνησή μας με το τρέιλερ απαιτεί ομαλή και ήρεμη οδήγηση. Θα πρέπει να ξεχάσουμε τη συμπεριφορά του αυτοκινήτου μας χωρίς ρυμουλκούμενο. Η κίνηση με τη σωστή ταχύτητα παίζει σημαντικό ρόλο στην ασφάλειά μας. Οδηγούμε πάντα στη δεξιά λωρίδα του δρόμου, χωρίς απότομες
αυξομειώσεις της ταχύτητας του αυτοκινήτου (όχι επιταχύνσεις και απότομα φρεναρίσματα) και δεν ξεπερνάμε ποτέ τα 80 χιλιόμετρα, ακόμα κι αν το αυτοκίνητό μας το επιτρέπει. Αν οι καιρικές συνθήκες δεν είναι καλές ή ο δρόμος βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση, ελαττώνουμε ακόμα περισσότερο την ταχύτητά μας. Ένα στοιχείο, που κάνει την κίνηση ενός τρέιλερ δύσκολη υπόθεση, είναι ο πλευρικός άνεμος. Αυτό το φαινόμενο αντιμετωπίζεται με ελαφρό πάτημα του γκαζιού, ίσα – ίσα για να επανακτήσει το τρέιλερ την ισορροπία του. Αντιθέτως το φρενάρισμα μπορεί να αποδειχτεί επικίνδυνο κατά τη στιγμή της ταλάντωσης, αφού αφήνει το τρέιλερ να οδηγείται μόνο από τον αέρα και όχι από την ελκτική δύναμη, με πιθανό αποτέλεσμα να «διπλώσει». Αν, κατά τη διαδρομή, έχουμε μπροστά μας κάποιο όχημα, θα πρέπει να κρατάμε μεγάλη απόσταση, διότι σε περίπτωση φρεναρίσματος του
προπορευομένου οχήματος, ο χρόνος που χρειάζεται το δικό μας για να ακινητοποιηθεί πλήρως είναι πολύ μεγαλύτερος λόγω βάρους, πόσο μάλλον όταν το τρέιλερ δεν έχει και σύστημα πέδησης. Αν χρειαστεί να προσπεράσουμε κάποιο όχημα, που θα βρεθεί στο δρόμο μας, η προσπέραση θα πρέπει να γίνει από μακριά, γρήγορα και χωρίς απότομες κινήσεις κι ελιγμούς. Επιβάλλεται, βέβαια, να αποφεύγονται τα προσπεράσματα διαρκείας, μια και το αυξημένο συνολικό βάρος δεν επιτρέπει στα αυτοκίνητο να έχει υψηλές επιδόσεις, όταν αυτές χρειαστούν. Ακόμα, χρειάζεται να είμαστε προσεκτικοί όταν στρίβουμε, αφού το τόξο που διαγράφει το τρέιλερ όταν κινείται, είναι μικρότερο από εκείνο του αυτοκινήτου. Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η οδήγηση του αυτοκινήτου με το τρέιλερ δεν έχει καμία σχέση με αυτή που έχουμε συνηθίσει καθημερινά.
Προσέγγιση και ελιγμοί με τρέιλερ σε γλίστρα
Κατά την προσέγγιση σε γλίστρα για τα ρίξιμο ή μάζεμα του σκάφους, πρωταρχικό ρόλο παίζει πλέον η πείρα που έχουμε αποκτήσει σε ελιγμούς και χειρισμούς του συνόλου αυτοκινήτου – τρέιλερ κατά την οπισθοπορεία (σχήμα 3). Αφού λοιπόν φέρουμε το τρέιλερ εκεί όπου μπορεί να γίνει η καθέλκυση, λύνουμε ιμάντες και σχοινιά ασφαλείας, βγάζουμε τα φώτα αν αυτά δεν είναι αδιάβροχα, αποσυνδέουμε την καστάνια του εργάτη, προσέχοντας να μην μας χτυπήσει η μανιβέλα που θα γυρίζει πλέον ελεύθερα και σπρώχνουμε το σκάφος προσεκτικά επιτέλους προς το στοιχείο του. Κατά την ανέλκυση, οι ίδιες εργασίες με αντίστροφη σειρά θα οδηγήσουν και πάλι το σκάφος πάνω στο τρέιλερ. Τι γίνεται στην αμμουδιά; Η καθέλκυση σε μια τέτοια περίπτωση έχει ιδιαιτερότητες και ακόμα περισσότερο η ανέλκυση, καθώς και το τράβηγμα – βγάλσιμο του trailer από τη θάλασσα. Αφού
πλησιάσουμε το τρέιλερ όσο πιο κοντά στο νερό μας επιτρέπει η παχιά άμμος, ξεκοτσάρουμε και σπρώχνουμε συνήθως το τελευταία μέτρα προς τη θάλασσα με το χέρια.
Αφού εξετάσαμε την καθέλκυση και την ανέλκυση του σκάφους στο trailer, ήρθε η ώρα να δούμε πώς βγάζουμε το τρέιλερ από το νερό. Σε καμία περίπτωση και να ποτά το αυτοκίνητό μας καλά, δεν πρέπει να
πλησιάσουμε στη βρεγμένη άμμο, να κοτσάρουμε και να προσπαθήσουμε να βγάλουμε το τρέιλερ από τη θάλασσα. Θα είναι ανώφελο και θα μας βάλει σε περιπέτεια, διότι με μαθηματική ακρίβεια το αυτοκίνητό μας θα κολλήσει και θα βουλιάξει στην άμμο. Η λύση είναι πολύ απλή και καθόλου επίπονη, αρκεί να έχουμε μαζί μας ένα γερό σκοινί ή έστω αυτό της άγκυρας του σκάφους και να βρούμε και ένα σκληρό σημείο χώματος, όπου οι τροχοί του αυτοκινήτου και να σπινάρουν, δεν θα κολλήσουν.
Κάνουμε λοιπόν δύο θηλιές στις άκρες του σκοινιού, που περνάμε στον κοτσαδόρο και με διπλό πλέον το σκοινί μας πιάνουμε το τρέιλερ από τα δύο χερούλια πίσω από τη χούφτα με διπλό γύρισμα. Η όλη διαδικασία ολοκληρώνεται με το τράβηγμα του τρέιλερ σε σταθερό σημείο, όπου μπορούμε πλέον να κοτσάρουμε με ευκολία και χωρίς περιπέτειες.
Βασική συντήρηση και service του τρέιλερ
Όπως κάθε τι, έτσι και το trailer θέλει τη φροντίδα μας. Προσεκτική προληπτική συντήρηση των ευαίσθητων σημείων του από εμάς και ένα service κάθε δύο χρόνια από τον κατασκευαστή του, είναι αρκετά για να μη μας «αφήσει» ποτέ. Ας δούμε, λοιπόν, ένα-ένα τα επίφοβα ευαίσθητα σημεία του τρέιλερ, τα οποία εμείς μπορούμε να ελέγχουμε και να συντηρούμε:
Τροχός του τρέιλερ
Σκασμένο λάστιχο; Γιατί όχι; Επειδή υπάρχει και αυτή η πιθανότητα, η ρεζέρβα είναι απολύτως απαραίτητη. Καμιά φορά τυχαίνει το καρέ του
μουαγιέν του τρέιλερ να είναι το ίδιο με του αυτοκινήτου μας. Καλό είναι να το γνωρίζουμε. Για παράδειγμα, τα τρέιλερ συνήθως έχουν 100 καρέ. Κάποιο αυτοκίνητο που τυχαίνει να έχει το ίδιο καρέ, αυτομάτως διαθέτει ρεζέρβα
διπλής χρήσης. Το πιο πιθανό όμως, όταν χρειαστεί να κάνουμε αλλαγή τροχού, είναι να σταθεί αδύνατο να ξεβιδώσουμε τα μπουλόνια ή στην επίπονη προσπάθειά μας να τα κόψουμε. Είναι, λοιπόν, απαραίτητο κάθε τόσο να τα λασκάρουμε και να ψεκάζουμε με αντισκωριακό σπρέϋ τις βόλτες τους. Έτσι, θα είμαστε σίγουροι ότι θα ξεσφίξει ο τροχός όταν παραστεί ανάγκη.
Φρένα του τρέιλερ
Τα φρένα στο τρέιλερ πρέπει να ξεπλένονται καλά με γλυκό νερό, μετά την ακινητοποίησή του. Τα πλύσιμο με γλυκό νερό μετά την αλμύρα της θάλασσας, σίγουρα θα παρατείνει τη ζωή τους.
Χούφτα του τρέιλερ
Πριν ακόμα χρησιμοποιήσουμε το τρειλερ πρέπει να ψεκάσουμε τη χούφτα από μέσα με αντισκωριακό σπρέϋ. Αυτό πρέπει να επαναλαμβάνεται πολύ συχνά για να μη χρειαστεί ποτέ άλλη βίαιη μέθοδος απελευθέρωσης της γλώσσας της χούφτας.
Εργάτης του τρέιλερ
Κι εδώ η λίπανση είναι απαραίτητη, ιδίως στην καστάνια, η οποία πρέπει να δουλεύει ελεύθερα.
Συρματόσκοινο
Το κόστος είναι μικρό και καλό θα είναι το συρματόσχοινο ή το σκοινί να αλλάζεται κάθε τόσο, πριν φθαρεί ολοκληρωτικά. Μια άλλη πρόταση, λίγο ακριβότερη αλλά πολύ καλύτερη, είναι η αντικατάστασή του με ισχυρό ιμάντα που τα σύγχρονα τρέιλερς διαθέτουν στην πλειοψηφία τους.
Ηλεκτρικό σύστημα του τρέιλερ
Τα φώτα πρέπει να βγαίνουν κάθε φορά που το τρέιλερ μπαίνει στο νερό. Μερικοί κατασκευαστές τοποθετούν στεγανά φώτα (βάσει της αρχής εγκλωβισμού του αέρα και δημιουργίας κενού). Και σε αυτή την περίπτωση, όμως, καλό είναι κάθε τόσο να ψεκάζουμε με σπρέϋ τους ακροδέκτες και τις επαφές του φωτιστικού σώματος. Επίσης λίγο σπρέϋ στο πολύπριζο, πάντα αποβάλλει την αλμύρα και την υγρασία.
Service κατασκευαστή
Ο χώρος που δουλεύουν τα ρουλεμάν του κεντρικού άξονα, θεωρητικά είναι κλειστός και στεγανός. Ένας ετήσιας έλεγχος της τσιμούχας του δακτυλιδιού σύσφιξης και γρασάρισμα των ρουλεμάν, καθώς και η προληπτική αντικατάστασή τους μετά την πάροδο δύο ετών από τον κατασκευαστή, είναι ικανά να σώσουν τον άξονα και να μην «φύγει» ο τροχός από τη θέση του εν κινήσει, δημιουργώντας απρόβλεπτες συνέπειες.
