Το σύστημα τροφοδοσίας της Diesel

Του Μάκη Ματιάτου

Τα δύο κύρια στοιχεία για τη ζωή του ανθρώπου, το νερό και ο αέρας, είναι οι χειρότεροι εχθροί του συστήματος τροφοδοσίας καυσίμων της μηχανής Diesel.


Το μόνο που χρειάζεται μια μηχανή πετρελαίου για να λειτουργήσει χωρίς προβλήματα, είναι καθαρό πετρέλαιο, απαλλαγμένο από άλλα στοιχεία και ακαθαρσίες, αέρα και νερό. Οποιοδήποτε από τα παραπάνω βρεθεί μέσα στο σύστημα τροφοδοσίας, θα προκαλέσει -εκτός από φθορά- το σταμάτημα της μηχανής.

Πολλές φορές, παρά τις προφυλάξεις που παίρνουμε και που ο ίδιος ο
κατασκευαστής έχει υπολογίσει, κάτι θα περάσει μέσα στο σύστημα
τροφοδοσίας. Αυτός είναι και ο λόγος που επιβάλλεται να υπάρχει πάντα
κάποιος πάνω στο σκάφος, που να ξέρει νΆ αλλάξει φίλτρα πετρελαίου και να κάνει εξαέρωση της μηχανής.


Στο σχήμα μας έχουμε μια χαρακτηριστική τομή ενός πετρελαιοκινητήρα turbo, όπου φαίνεται η ροή του καυσίμου από τη δεξαμενή μέχρι την καύση και αποβολή των καυσαερίων. Ας πούμε, λοιπόν, δυο λόγια για τα τμήματα που απαρτίζουν το σύστημα τροφοδοσίας, αρχίζοντας από πού αλλού, παρά από την πηγή, δηλαδή το ντεπόζιτο καυσίμων.

1. Δεξαμενή καυσίμων

Αυτή μπορεί να βρίσκεται οπουδήποτε μέσα στο σκάφος και να είναι μία ή περισσότερες ανάλογα με το σκάφος, την εμβέλεια που επιθυμούμε και βέβαια την ισχύ και κατανάλωση των μηχανών. Φροντίζουμε πάντα να είναι γεμάτη η δεξαμενή για να περιορίζουμε την υγροποίηση του αέρα μέσα της, πάνω από τη στάθμη του πετρελαίου.


2. Βάνες παροχής και αποστράγγισης

Η πρώτη βάνα χρησιμεύει στο να κόβουμε την παροχή κατά βούληση, ενώ η δεύτερη για να στραγγίζουμε το νερό από την υγροποίηση των αερίων, που συλλέγεται στον πάτο της δεξαμενής, μια και το νερό είναι βαρύτερο από το πετρέλαιο.

3. Υδατοπαγίδα

Το καύσιμο όταν φεύγει από τη δεξαμενή προς τον κινητήρα, περνά από μια υδατοπαγίδα, που αποσπά το νερό και διάφορες ακαθαρσίες.

4. Αντλία τροφοδοσίας ή ανυψωτική αντλία

Η αντλία που διοχετεύει το καύσιμα στο σύστημα μέσα από τα φίλτρα πετρελαίου.

5. Φίλτρα πετρελαίου

Μπορεί να είναι ένα ή δύο. Τα φίλτρο αυτά καθαρίζουν ακόμα περισσότερο το καύσιμο, πριν πάει στα μπεκ.

6. Αντλία έγχυσης καυσίμου (ψεκασμού)

Η αντλία αυτή «μετρά» την ποσότητα του καυσίμου και το στέλνει με υψηλή πίεση στους κυλίνδρους μέσω των ψεκαστήρων (μπεκ).

7. Ψεκαστήρες


Τα μπεκ δέχονται το καύσιμο, το οποίο ψεκάζουν μέσα στους κυλίνδρους.

8. Σωλήνας επιστροφής

Οσοδήποτε παραπάνω καύσιμο διοχετευθεί από την αντλία και δεν έχει περάσει στο σύστημα επιστρέφει στη δεξαμενή.

9. Turbo charger

Οι μηχανές Diesel λειτουργούν με ένα μείγμα πετρελαίου και αέρα, που όταν συμπιεστεί μέσα στους κυλίνδρους εκρήγνυται, δίνοντας κίνηση στο στρόφαλο μέσω των πιστονιών. Οι μεγάλες μηχανές χρειάζονται μια μεγάλη ποσότητα αέρα για το μείγμα της καύσης που αναρροφάται μέσω του turbo. Με πιο απλά λόγια, το turbo μοιάζει με ένα μεγάλο ανεμιστήρα – αεραγωγό, που κινείται από τα καυσαέρια της μηχανής, μετά την καύση.

10. Φίλτρο αέρα

Το φίλτρο του αέρα είναι απαραίτητο για να συγκρατεί τις διάφορες ακαθαρσίες που βρίσκονται μέσα στον ίδιο τον αέρα.


Το σύστημα τροφοδοσίας καυσίμων είναι πολύ απλό και κατανοητό σε όλους, αρκεί να κάνουμε μια αναγνώριση των παραπάνω σημείων στο μηχανοστάσιο ενός σκάφους, με τη σειρά που τα περιγράψαμε. Το πιο απλό και λειτουργικό σύστημα είναι να έχει η κάθε μηχανή την παροχή της από δικό της τάνκι. Έτσι, σε περίπτωση που η μια μηχανή σταματήσει λόγω της παρουσίας νερού, αέρα ή ακαθαρσιών στο σύστημα τροφοδοσίας, η άλλη θα συνεχίσει να λειτουργεί. Ας μην ξεχνάμε πως ένα ξαφνικό σταμάτημα και των δύο μηχανών, μπορεί να είναι μοιραίο. Το ταξίδεμα με κακοκαιρία και το υπερβολικό μπότζι, ανακατεύουν το περιεχόμενο καύσιμο των δεξαμενών με διάφορες ακαθαρσίες, ιζήματα, νερό και φυσαλίδες αέρα, που μπορεί να περάσουν στο σύστημα τροφοδοσίας. Γι αυτό το λόγο τα φίλτρο πρέπει νΆ αντικαθίστανται, οι δεξαμενές να είναι γεμάτες και φυσικά να γίνεται κάποια εξαέρωση του συστήματος.

Η εξαέρωση είναι μια διαδικασία που χρειάζεται να μας δείξει κάποιος. Το βιβλίο της μηχανής περιγράφει ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο γίνεται, αρχίζοντας από τη δεξαμενή και φτάνοντας στα μπεκ. Μερικές σύγχρονες μηχανές κάνουν μόνες τους αυτόματα την εξαέρωση, όχι όμως όλες. Έτσι, καλό είναι να μάθουμε τη διαδικασία στο λιμάνι, γιατί αν χρειαστεί να γίνει στο πέλαγος, τα πράγματα είναι δύσκολα, ακόμα και για τους έμπειρους. Ο κλειστός και περιορισμένος χώρος του μηχανοστασίου, οι κλυδωνισμοί του σκάφους στο κύμα και η μυρωδιά του πετρελαίου δεν επιτρέπουν να δουλέψει κανείς σωστά, ιδίως αν δεν είναι έμπειρος. Το συνηθισμένο αποτέλεσμα είναι ναυτία και πονοκέφαλος.