Τα Θαλασσοπούλια στις ελληνικές θάλασσες
Θαλασσοπούλια δεν είναι μόνο οι γλάροι! Αλλά ακόμα και αυτοί δεν είναι όλοι ίδιοι μεταξύ τους.
Οι ελληνικές θάλασσες φιλοξενούν έξι είδη θαλασσοπουλιών: τον Αιγαιόγλαρο, τον Ασημόγλαρο, τον Θαλασσοκόρακα, τον Αρτέμη, τον Μύχο και τον Υδροβάτη.
Το να ψάχνεις την τροφή σου στη θάλασσα είναι μια δύσκολη δουλειά. Όπως και οι ψαράδες όμως έτσι και τα θαλασσοπούλια έχουν δύο επιλογές: ή τη σιγουριά της γνωστής ακτής με τα μικρά όμως κοπάδια ψαριών ή τη μεγάλη ανταμοιβή με τις σπουδαίες ψαριές που ωστόσο βρίσκονται στο άγνωστο πέλαγος.
Τα θαλασσοπούλια που ψαρεύουν κοντά στην ακτή μετακινούνται πολύ λιγότερο από τα είδη που βγαίνουν στο ανοιχτό πέλαγος. Τα παράκτια είδη, όπως λέγονται, θα τα δούμε να πετάνε κατά μήκος των ακτών, να γυρίζουν στα λιμάνια, να κάθονται στα βράχια και το πολύ-πολύ μετακινούνται από νησί σε νησί. Τα παράκτια θαλασσοπούλια του Αιγαίου, το Θαλασσοκόρακα, τον Αιγαιόγλαρο και τον Ασημόγλαρο δεν θα τα δούμε να τρέφονται στα ανοιχτά εκτός κι αν ακολουθούν κάποιο ψαροκάικο, εκεί δηλαδή όπου η τροφή είναι εξασφαλισμένη.
Αντίθετα, τα πελαγικά θαλασσοπούλια είναι αξεπέραστα στο πέταγμα, διανύουν τεράστιες αποστάσεις κάθε μέρα και δεν θα τα δούμε συχνά κοντά στη στεριά. Έτσι στα ανοιχτά θα δούμε τα πελαγικά είδη, δηλαδή τον Αρτέμη, το Μύχο και τον μικροσκοπικό Υδροβάτη. Όσον αφορά τις αποστάσεις που μπορεί να διανύσουν τα πελαγικά θαλασσοπούλια ενδεικτικά, ο Αρτέμης μπορεί άνετα να διανύσει 500 χιλιόμετρα σε μια διαδρομή ρουτίνας για να φέρει τροφή στη φωλιά!
Τα θαλασσοπούλια μας:
Αιγαιόγλαρος: ο παραδοσιακός νησιώτης
Ο κατεξοχήν γλάρος του πελάγους αναγνωρίζεται από το σκουρόχρωμο κόκκινο ράμφος. Αποφεύγει τα κατοικημένα νησιά, προτιμώντας να ψαρεύει στην ανοιχτή θάλασσα και να φωλιάζει ομαδικά στις ακατοίκητες νησίδες. Οι περισσότερες αποικίες Αιγαιόγλαρου στην Ελλάδα βρίσκονται στο νότιο και το ανατολικό Αιγαίο.
Οι άνθρωποι ψαρεύουν εντατικά στα παράκτια νερά και παίρνουν τα μικρά αφρόψαρα που είναι η μοναδική τροφή του. Επιπλέον, όταν επισκέπτονται τις ακατοίκητες νησίδες διώχνουν τους ενήλικους Αιγαιόγλαρους αφήνοντας αυγά και νεοσσούς εκτεθειμένα στο ζεστό ήλιο και τους θηρευτές, όπως οι Ασημόγλαροι, οι γάτες και οι αρουραίοι.
Άνοιγμα φτερών: 1,3 μ.
Κατανομή: Φωλιάζει αποκλειστικά σε νησιά της Μεσογείου
Ελληνικός πληθυσμός: 350 – 500 ζευγάρια
Θαλασσοκόρακας: ο επίμονος δύτης
Ο Θαλασσοκόρακας δεν ταυτίζεται με την κλασσική εικόνα των θαλασσοπουλιών. Συνήθως συναντάται σαν μια μαύρη φιγούρα που κάθεται στα βράχια της ακτής ή να κολυμπά μισοβυθισμένος στο νερό.
Ψαρεύει κολυμπώντας κάτω από την επιφάνεια και γι’ αυτό μπορεί να πιαστεί και να πνιγεί σε δίχτυα ή να προσβληθεί από πετρελαιοκηλίδες. Υπάρχει παντού στις ελληνικές θάλασσες, αλλά σε μικρούς αριθμούς και είναι πιο κοινός στο κεντρικό και το βόρειο Αιγαίο.
Άνοιγμα φτερών: 1 μ.
Κατανομή: Το μεσογειακό υποείδος φωλιάζει στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα
Ελληνικός πληθυσμός: 1.000 – 1.200 ζευγάρια
Ασημόγλαρος: ο πανταχού παρών
Ο γνώριμος γλάρος πίσω από τα πλοία και πάνω από τη στεριά. Χάρη στην άφθονη τροφή που βρίσκει στους σκουπιδότοπους, έχει πολλαπλασιαστεί υπερβολικά με αποτέλεσμα να επιβαρύνει άλλα θαλασσοπούλια, αρπάζοντας αυγά και νεοσσούς ή καταλαμβάνοντας τις καλύτερες θέσεις φωλιάσματος.
Άνοιγμα φτερών: 1,5 μ.
Κατανομή: Κοινός στις ακτές της Μεσογείου, αλλά φτάνει ως την ενδοχώρα και την ανοιχτή θάλασσα
Ελληνικός πληθυσμός :Περισσότερα από 100.000 ζευγάρια
Αρτέμης: ο θαλασσοπόρος
Μοιάζει με γλάρο, αλλά συγγενεύει με τα άλμπατρος τα θαλασσοπούλια των ωκεανών του νότου και -όπως αυτά- νοιώθει άνετα στην ανοιχτή θάλασσα και διανύει καθημερινά εκατοντάδες χιλιόμετρα πετώντας ανάμεσα στα κύματα. Φωλιάζει στις ακατοίκητες νησίδες της Μεσογείου, αλλά ξεχειμωνιάζει στον νότιο Ατλαντικό.
Άνοιγμα φτερών: 1,2 μ.
Κατανομή: Φωλιάζει σε νησιά της Μεσογείου, στα Κανάρια και τις Αζόρες
Ελληνικός πληθυσμός: Περίπου 5.000 ζευγάρια
Μύχος: ο βιαστικός
Μοιάζει με σκούρο Αρτέμη, με τον οποίο συγγενεύει. Συνήθως, πετά βιαστικά σε ομάδες πολύ κοντά στα κύματα. Οι περισσότεροι Μύχοι μένουν μόνιμα στη Μεσόγειο και σπάνια πλησιάζουν τη στεριά.
Με το τέλος της αναπαραγωγικής περιόδου, χιλιάδες Μύχοι εγκαταλείπουν το Αιγαίο και πηγαίνουν στη Μαύρη θάλασσα, για να εκμεταλλευτούν εκεί τους πλούσιους ψαρότοπους. Τέλη Οκτώβρη επιστρέφουν και πάλι στο Αιγαίο.
Άνοιγμα φτερών: 0,85 μ.
Κατανομή: Φωλιάζει σε νησιά της Μεσογείου. Στις Βαλεαρίδες ζει ένα τοπικό υποείδος.
Ελληνικός πληθυσμός: Περίπου 4.000 – 7.000 ζευγάρια
Υδροβάτης: ο μυστηριώδης
Μικρός σαν χελιδόνι, είναι ένα από τα μικρότερα θαλασσοπούλια στον κόσμο. Σπάνια πλησιάζει σε πλοία, στη στεριά ή σε άλλα θαλασσοπούλια. Λόγω μικρού μεγέθους και πληθυσμού στην Ελλάδα, δύσκολα παρατηρείται και ο τρόπος ζωής και οι αποικίες του παραμένουν ένα μυστήριο.
Άνοιγμα φτερών: 0,38 μ.
Κατανομή: Το υποείδος της Μεσογείου φωλιάζει σε μικρές νησίδες, κυρίως στο κεντρικό και δυτικό τμήμα.
Ελληνικός πληθυσμός: Άγνωστος, αλλά εκτιμάται σε 30 ζευγάρια
Πηγή: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία.
Ρ. Τρίγκου/Αρχείο Ορνιθολογικής
