Σκάφος με δύο προπέλες
Στα διπλέλικα σκάφη η δεξιά προπέλα είναι δεξιόστροφη και η αριστερή
αριστερόστροφη. Στις μικρές ταχύτητες και στη μανούβρα δίνουν μια μοναδική ευελιξία, σε σημείο, που δεν χρειάζεται καν το τιμόνι, που μπορούμε να το δέσουμε στο κέντρο. Η κάθε προπέλα είναι προσαρμοσμένη πάνω σ? έναν άξονα, που βγαίνει από το σκάφος υπό κάποια γωνία προς τα κάτω. Επίσης, η κάθε προπέλα «δαγκώνει» προς την πλευρά της φοράς της, δηλαδή στην περιοχή του εξωτερικού ημικύκλιου (σχ. 1), προσφέροντας μεγαλύτερη ωστική δύναμη.
Η κλίση αυτή των αξόνων και το δάγκωμα των προπελών προς τα έξω, ανάλογα με τη φορά τους, είναι τα δύο στοιχεία, που δίνουν την ευκολία χειρισμών σε μικρές ταχύτητες. Αν υπήρχε μόνο μία προπέλα, όπως συμβαίνει στα ιστιοφόρα, αλλά και σε άλλα μικρά μηχανοκίνητα σκάφη, αυτή θα έστρεφε την πρύμη του σκάφους προς την πλευρά της περιστροφής,
αναγκάζοντάς μας να «ισιώνουμε» λίγο με το τιμόνι, άρα δημιουργώντας
επιπλέον τριβές και αντιστάσεις.
Οι αντίθετες φορές περιστροφής των δύο προπελών κάνουν το σκάφος να ισορροπεί χωρίς μετατόπιση της πρύμης, αφού η μία προπέλα ακυρώνει την επίδραση της περιστροφή της άλλης, κάνοντας το σκάφος να κινείται σε μία ευθεία. Με τις δύο προπέλες δεν αντιμετωπίζουμε το φαινόμενο της επίδρασης (propeller effect), που παρατηρείται στα μονέλικα σκάφη. Στην καλή μανούβρα, επίσης, συντελεί και η απόσταση των προπελών από τον κεντρικό (διαμήκη) άξονα του σκάφους, με τη δημιουργία ροπής ίσης με το γινόμενο της απόστασης της προπέλας από τον κεντρικό άξονα επί την ωστική δύναμη της προπέλας (σχ. 2).
Στην περίπτωση ενός μονέλικου σκάφους ξέρουμε πως χρειάζεται λίγο «τιμόνι» για να πάμε ευθεία. Φαντάζεσθε, όμως, πόσο τιμόνι χρειάζεται ένα
διπλέλικο σκάφος λόγω της επίδρασης της προπέλας αλλά και λόγω της
ροπής, αν μία από τις μηχανές του πάψει να λειτουργεί: Στο ταξίδι και με μία από τις μηχανές εκτός λειτουργίας απλά εξισορροπούμε με λίγο τιμόνι, για να περιορίσουμε την τάση του σκάφους να στραφεί προς την πλευρά της
σβησμένης μηχανής, κόβοντας βέβαια στροφές από τη μοναδική μηχανή μας, μέχρι να φτάσουμε στο λιμάνι. Εκεί, τα πράγματα όμως δυσκολεύουν, ιδίως αν φυσάει δυνατός αέρας, κάνοντας το σκάφος να ξεπέφτει.
Στις μικρές ταχύτητες το «δάγκωμα» της μοναδικής μας προπέλας, σε συνδυασμό με τη ροπή στρέψης, που δημιουργείται, με μοχλοβραχίονα την απόσταση της προπέλας από τον κεντρικό άξονα του σκάφους μας, δεν μας επιτρέπουν να μανουβράρουμε εύκολα, Ας μην ξεχνάμε πως στο μονέλικο σκάφος η προπέλα βρίσκεται πάνω στον κεντρικό άξονα του σκάφους και έχουμε μόνο να εξισορροπήσουμε την επίδρασή της από τη φορά περιστροφής.
Στην περίπτωση όμως του διπλέλικου σκάφους, έχουμε να εξισορροπήσουμε και τη ροπή, που δημιουργείται. Καλό, λοιπόν, είναι να κάνουμε λίγη εξάσκηση με μία μηχανή, για να ξέρουμε πώς συμπεριφέρεται το σκάφος μας σε μια τέτοια περίπτωση.
