Με μπουρίνι στο Σαρωνικό

Του Χάρη Εφτανησιώτη

«Ποιος είπε πως γνωρίζει καλά τη θάλασσα και τα τερτίπια της; Ποιος φαντάστηκε πως μπορεί να μαντέψει τους καιρούς; Εγώ, μετά από προσωπική εμπειρία, πιστεύω πως κανείς δεν μπορεί!». Έτσι μας γράφει ο φίλος του περιοδικού μας, Λάμπρος Σμυρναίος, στις σημειώσεις του.

Για το Σαββατοκύριακο, η ΕΜΥ, έδινε πιθανότητες βροχής, στα βόρεια! Στην επιστροφή συννέφιασε. Σηκώθηκε άνεμος, κυματισμός. Από ψιλή βροχούλα ήρθε ραγδαία καταιγίδα! Και όταν τελείωσε το πανηγύρι, ήρθε η λέξη «μπουρίνι»!


Μετρώντας βράχους, νησιά και βραχονησίδες!

Ξεκινήσαμε από Ανάβυσσο. Είχαμε τότε το πεντάμετρο φουσκωτό με 90άρα Mercury. Σημείο συνάντησης με τους φίλους, η Αίγινα. Στη Νησίδα ή στα Βάγια (για την ακρίβεια είναι η Βάϊα, ένα ψαροχώρι 13 χλμ ΒΑ από το λιμάνι). Τελικός προορισμός κάπου στο Αγκίστρι. Μόλις ξεμπουκάραμε από τον όρμο,
διαπιστώσαμε πως είχαμε πολύ χρόνο στη διάθεσή μας. Αποφασίσαμε, αντί να ταξιδέψουμε με 24 κόμβους, να πάμε σε στυλ κρουαζιέρας, κόστα-κόστα, μέχρι τον ?γιο Κοσμά. ΝΆ ασχοληθούμε, για πρώτη μας φορά, η Μαριαλένα και εγώ, και να μελετήσουμε τα νησιά και νησάκια, τους βράχους και τις βραχονησίδες, που θα συναντούσαμε στην πορεία μας. Είναι αλήθεια, πως για να αποφύγουμε τα θαλασσινά ατυχήματα, κάθε φορά περνάμε αρκετά ανοικτά. Και όμως πίσω από αυτά τα νησάκια, πολλές φορές, ιστιοπλόοι και γιώτσμεν, βρήκαν καταφύγιο στις δύσκολες στιγμές τους.


Στην Ανάβυσσο, το πεντάμετρο φουσκωτό, στην τσαμαδούρα. Από αυτό το σημείο ξεκινάνε οι εξορμήσεις για τα Σαββατοκύριακα.

Μόλις λοιπόν βγήκαμε από την Ανάβυσσο, συναντήσαμε το πρώτο ακατοίκητο νησί, την Αρσίδα ή Ελεούσα. Το ύψος της, φτάνει τα 136 μέτρα. Απέχει από την ακτή 560 μέτρα. Από το νησί μέχρι τη στεριά, έχει διαφορετικά βάθη, από 1,80 μ. μέχρι 6,70 μ. Περίπου στη μέση, έχει ένα βράχο που βγαίνει έξω από το νερό. Τη συναντήσαμε, σε απόσταση λιγότερη από ένα μίλι ΒΔ από τον όρμο. Από τον Κάβο της Βουλιαγμένης απέχει 7 μίλια. Λίγο πιο πέρα, στο ένα μίλι συναντήσαμε επικίνδυνα βράχια (το ένα ορθό σαν σουβλί), τα Κουδούνια. Στο 1,5 μίλι ο βράχος Λαθουράδα από την Αρσίδα και σΆ ένα μίλι από το βράχο οι βραχονησίδες Μάρκελλου. Υστέρα τρία βραχονήσια: Βρωμούσα, Ποθητό (14 μ.), Ποθητάκι (10 μ.) Στη συνέπεια το Ποντικόνησο ή Απόλλωνας. Απέχει από την ακτή 1 μίλι και από τον κάβο στη Βουλιαγμένη 1 3/4 μιλίου ΑΝΑ (αυτόν τον κάβο, σΆ ένα αγγλικό χάρτη, τον βρήκαμε ?κρα Ζωστήρ) Ένα μίλι από τον ίδιο κάβο, σε στίγμα 37° 43Ά Βόρειο 23° 49Ά Ανατολικό, τα βραχονήσια Λητώ και ρτεμις, που έχουν ανάμεσα τους απόσταση 200 μέτρα. Αμέσως μετά το γνωστό νησί Φλέβες, με τη Φλεβοπούλα. Σε ύφος 38 μ. σπίθα σε στήλη 7 μ. Προπολεμικά είχε προσαράξει το πλοίο της γραμμής «Πόπη», που ερχότανε από τις Κυκλάδες και πήγαινε στον Πειραιά. Στην κατοχή, οι Γερμανοί, είχανε βαρέα πυροβόλα, για να αναχαιτίσουν συμμαχική εισβολή στον Σαρωνικό.

Κοντά στην ακτή της Βουλιαγμένης ο μοναχικός βράχος Κασίδης, με ύψος 10 μ. Δυτικά από το Καβούρι, βρήκαμε το Καβουρονήσι. Απέχει από την ακτή γύρω στα 300 μ. Ένα μίλι από το Καβούρι βρίσκεται ο ύφαλος Κακουλίδι. Ακολουθεί το Πρασονήσι. Απέχει 1 ½ ΒΒΔ από Κάβο Καβούρι, αλλά μόλις μισό μίλι ΝΝΔ από την ακτή. Σε στίγμα 37° 51Ά Βόρειο 23° 45Ά Ανατολικό, είναι τα βράχια Μερμήγκια, με φως σε σιδερένιο πυργίσκο. Προχωρώντας φτάσαμε στις ξέρες, του Αγίου Κοσμά. Υπολογίσαμε πως απέχουν 3 μίλια από Κάβο Γλυφάδα. Πολλά ατυχήματα σε πανάδικα! Για τη χερσόνησο αυτή, λένε πως στην αρχαιότητα ήτανε η «Κωλιάδα ?κρα». Και ακόμα εκεί είχανε καταλήξει ναυαγισμένα τα περισσότερα περσικά καράβια, που πολέμησαν στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, το 480 π.Χ. Από εδώ έγινε αλλαγή πορείας. Στροφή αριστερά. Προορισμός στη Νησίδα, για μπάνιο.


Η Μαριαλένα στο Αγκίστρι δέχτηκε επίθεση από μέλισσες. Τη βλέπουμε που αμύνεται πετώντας τους νερό.

Καταιγίδα! Μπουρίνι και συναγερμός λαδιού!
Κύλησε μια μέρα ευχάριστη. ΤαΆ απομεσήμερο, την Κυριακή, μας βρήκε στο Αγκίστρι. Μας βρήκε και ο Νοτιάς, για την ακρίβεια ο Σορόκος. Ενοχλητικός κυματισμός. Ξερά χτυπήματα «τάκα-τούκου». Μας χάλασε τη διάθεση. Απόφαση για το ταξίδι επιστροφής. Να ζεστάνουμε τις μηχανές μας! Ο φίλος μας είπε πλαστικό Olympic 6,70 μ. με 250άρα, έσω-έξω. Σε λιγότερο από δέκα λεπτά, έτοιμοι. Φύγαμε παρέα. Αποχαιρετηθήκαμε στη Σουβάλα.

Ενοχλητική σοροκάδα. ΣΆ ένα ταξίδι επιστροφής ο καιρός αυτός σου χαλάει τη διάθεση. Πλεύση 120 μοίρες, πορεία για Φλέβες. Ο Σορόκος δυναμώνει,
προοδευτικά, επάνω στην αδυναμία μας. Επάνω, στη ρηχή γάστρα, στο φουσκωτό μας (εκείνη την ώρα σκέπτεσαι να είχες άλλο ένα μέτρο μεγαλύτερη γάστρα ή να ήσουν στο σπίτι σου!). Πάνω σΆ ένα χτύπημα, ένα μαξιλάρι από το πλωριό ταμπούκι, απογειώθηκε! Τρελή πτήση και ξάπλα, στην κυματισμένη θάλασσα!


Μια φωτογραφία στο Σαρωνικό από τη θάλασσα, που χρυσίζει από τον ήλιο.

Αμεση αντίδραση! Σταδιακές μανούβρες, για στροφή 180 μοιρών. Ο ήλιος, που ήταν κρυμμένος στα σύννεφα, ξετρύπωσε και χρωμάτισε ασημένια τη θάλασσα! Ήταν αδύνατο να εντοπίσουμε το μαξιλάρι, σΆ ένα φως, που σε τύφλωνε! Θυμήθηκα παλιά μαθήματα ιστιοπλοΐας, με εξάσκηση για διάσωση «άνθρωπος στη Θάλασσα». Έφερα το σκάφος στην κατάλληλη θέση. Εντοπίσαμε το μαξιλάρι. Με τη δεύτερη προσπάθεια το ανεβάσαμε! Ο ήλιος, για να μας τιμωρήσει, κρύφτηκε πίσω από πυκνά, σκούρα σύννεφα και πήρε χρώμα αρρωστημένο. Έριξα μια ματιά γύρω. Το σκούρο σεντόνι κατέβαινε χαμηλά. Πριν να σκεφτώ κάτι, αστραπές αυλακώσανε τη μαυρίλα και ακούστηκαν τα πρώτα μπουμπουνητά! Έντονα και μακρόσυρτα! Και άλλες αστραπές! Έπεσαν οι πρώτες ψιχάλες. Μείναμε με τα μαγιό.

Από τη ραγδαία εξέλιξη κατάλαβα πως η στεριά θα πέταγε το μπουρίνι, κάποια στιγμή. Τα ζεστά ρεύματα θα κινούνταν ανοδικά, θα συναντούσαμε ψυχρές μάζες, αντίθετα βαρομετρικά συστήματα. Από αστραπές και βροντές είχα υπολογίσει ότι σε μια ώρα θα γινόταν ο χαλασμός. Ήρθε νωρίτερα! Και πάνω στην προσπάθεια να τρέξουμε, άρχισε να χτυπάει ο συναγερμός του λαδιού! Δεν το πίστευα! Η Μαριαλένα με κοίταζε απορημένη! Ήταν δυνατόν, πριν φύγουμε να μην είχα ελέγξει τη στάθμη του; Αποκλείεται, πρέπει να είχα κάνει λάθος, υπολογισμό! Σε μια δίχρονη εξωλέμβια, πρέπει να υπάρχει επάρκεια από καύσιμα. Ο καιρός και ο κυματισμός είναι παράμετροι, που επηρεάζουν σημαντικά την κατανάλωση! Μέσα στο πανηγύρι από αστραπόβροντα και δυνατό άνεμο, να έχεις και το λάδι! Και να τριτώσει η ραγδαία καταιγίδα! Το ένοιωσα όταν αστραπές και βροντές είχανε μικρό
περιθώριο χρόνου.


Στο νησί Kodahiti, βορειοανατολικά από το Male, η τροπική καταιγίδα πλησιάζει από αριστερά. Από δεξιά ακόμα υπάρχει ο ήλιος, που υποχωρεί σιγά-σιγά, στη μαυρίλα. Η Μαριαλένα έχει ακόμα καιρό να πάρει πόζες!

Η Μαριαλένα άρχισε νΆ αδειάζει με τον κουβά, νερά από βροχή και θάλασσα, γιατί το σκάφος δεν διέθετε αντλία σεντίνας. Φώτα για τη σκοτεινιά και την ομίχλη, σε μια καταιγίδα που συνέχιζε. Εμένα το πρόβλημα μου ήταν να
προσθέσω λάδι, στην εξωλέμβια! Έπρεπε νΆ απαγκιάσω! Κοντινότερο νησί, οι
Φλέβες. Αποφάσισα να σταθούμε, στη βορειοδυτική πλευρά, που βλέπει προς Βουλιαγμένη. Να ξεφύγουμε από άνεμο και κύματα, και να βρεχόμαστε μονάχα!

Έσβησα τη μηχανή και αδειάζαμε τα νερά με τους κουβάδες!
-Πού Θα πάει, έλεγα στη Μαριαλένα. Θα εκτονωθεί το μπουρίνι! Θα λιγοστέψει, η βροχή! Θα προβετζάρει ο καιρός, θα γυρίσει δροσούλα!..

Θυμηθήκαμε, όταν είμαστε στα νησιά Μαλδίβες, στον Ινδικό Ωκεανό.
Εκατοντάδες μικρονήσια, κοραλλιογενή Attoles, με τροπική βλάστηση. Φοίνικες, λευκή άμμος, πράσινη – τυρκουάζ θάλασσα! Προσγειωθήκαμε, στο νησί Male, σε στίγμα 04° 10Ά βόρειο 73° 30Ά ανατολικό και μεταφερθήκαμε στο Kodahitiί, με υδροπλάνο. Απολαμβάναμε, με τη Μαριαλένα, στη βεράντα του
ξενοδοχείου τον ήλιο! Σε ανάγκαζε, σε συχνές δόσεις αντηλιακού, γιατί το
αποζητούσε tο δέρμα! Παρακολουθούσαμε κάτι μικρά συννεφάκια, απέναντι στα νησάκια. Σε μικρό xρονικό διάστημα, απλώθηκε, ολόγυρα συννεφιά!
Σκοτείνιασε! Ένας δυνατός άνεμος, ξεκίνησε από το πουθενά! Οι αστραπές
φέρανε ξαφνική καταιγίδα! Η βροχή μας μαστίγωνε. Η ορατότητα έπεσε. Τα
νησάκια με την πυκνή βλάστηση, γίνανε μια σκούρα πινελιά. Κύματα ξεσπάσανε στην ακτή, που είχαν αφρισμένες κορφές! Μισή ώρα η διάρκεια της τροπικής καταιγίδας! Ξαφνικά, σαν κάποιο χέρι να τράβηξε την κουρτίνα σε θεατρική παράσταση, το σκηνικό άλλαξε! Η βροχή σταμάτησε. Η θάλασσα ηρέμησε. Ο ήλιος φανερώθηκε, το ίδιο λαμπρός και ζεστός. Την πρώτη φορά μας έκανε εντύπωση! Μετά συνηθίσαμε.


Η καταιγίδα στο μικρονήσι, στις Μαλντίβες, έχει φτάσει! Το καταπράσινο νησάκι πίσω από το Λάμπρο αρχίζει να εξαφανίζεται στην ομίχλη. Τώρα θΆ αρχίσει το μαστίγωμα της βροχής.

Και στο μπουρίνι δεν έπεσα έξω. Η ραγδαία βροχή σταμάτησε. Η θάλασσα σιγά – σιγά ηρέμησε. Τρύπες από φως σκάσανε στο σκούρο σεντόνι, που είχαν απλώσει τα σύννεφα. Και ο καιρός προβετζάρησε. Από Σορόκος πήγε Μαΐστρος. Χρησιμοποίησα όλη την τεχνική μου, για να προσθέσω λάδι στη μηχανή. Τα μπουγέλα σταμάτησαν. Σκουπιστήκαμε γερά. Φορέσαμε τις χοντρότερες μπλούζες και από πάνω τις νιτσεράδες μας. Μπορούσαμε να
γυρίσουμε, χωρίς πρόβλημα. Πορεία από Φλέβες, στις 90 μοίρες, για την Αρσίδα και μετά Ανάβυσσο.

Στην επιστροφή δεν συνάντησα σκάφη. Αργότερα έμαθα πως πολλοί τα ρεμετζάρανε και γυρίσανε από τα γύρω νησιά με το πλοίο της γραμμής! Ανελκύσαμε το σκάφος στο τρέιλερ και από το αυτοκίνητο παρατηρούσαμε τη θάλασσα και τα περίεργα χρώματα, που είπε πάρει ο ουρανός. Ο Εφτανησιώτης προσπαθεί να με πείσει ότι, ο δρόμος του γυρισμού έχει πάντοτε βιασύνη και μελαγχολία! Εμείς εξακολουθούμε να πιστεύουμε τα δικά μας! Θα τα ξαναπούμε.

Η άποψη του Ναυαρχείου για επίλογος!


Σε μια παλιά έκδοση Pilot του Αγγλικού Ναυαρχείου, διάβασα τα παρακάτω για την Ελλάδα: «Υπάρχουνε ξαφνικοί κίνδυνοι, γιατί η καλοκαιρία δίνει λανθασμένη αίσθηση ασφάλειας. Ο ναυτικός παρασύρεται. Ξεχνάει να πάρει προφυλάξεις. Πιάνεται απροετοίμαστος, σε απρόσμενες εξελίξεις που εμφανίζονται ξαφνικά. Παρόλο, που τον περισσότερο χρόνο, οι καιρικές συνθήκες στην Ελλάδα, είναι πολύ καλύτερες, από άλλα με τον ίδιο καιρό μέρη στον κόσμο, εν τούτοις υπάρχουν περιπτώσεις, που ο καιρός της γίνεται απότομα πιο βίαιος με ραγδαία πρόοδο! Ένας καιρός χειρότερος από άλλες χώρες, που έχουν περιοχές με πολύ περισσότερο άσκημη φήμη, απΆ όσο έχει η Ελλάδα!