Δυναμική άντωση: Ο χαρακτήρας της γρήγορης γάστρας στο σκάφος
Του Ιάσονα Θαλασσινού
Στις μεγάλες ταχύτητες, η αντίσταση του κύματος, που δημιουργείται από το ίδιο το σκάφος, είναι και ο κυριότερος λόγος της αυξημένης αντίστασης που πρέπει να υπερνικηθεί. Και αυτό είναι θέμα γάστρας.
Το κύμα πρόωσης, που δημιουργείται στην πλώρη, έχει μεγάλες διαστάσεις, με αποτέλεσμα η κορυφή του πρυμιού κύματος να σχηματίζεται πίσω από την πρύμη, η δε πλώρη να καβαλάει στη ράχη του πλωριού κύματος. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το «κάθισμά» της πρύμης και το «ανασήκωμα» της
πλώρης. Αυτή η κλίση του σκάφους μεταβάλλει και τη ροή του νερού γύρω από τη γάστρα και εμφανίζει ένα νέο παράγοντα, που λέγεται «δυναμική άντωση».
Η δυναμική άντωση δεν είναι τίποτε άλλο από μια κατακόρυφη συνιστώσα της προβαλλόμενης αντίστασης στη γάστρα. Η αντίσταση δεν μπορεί, στην προκειμένη περίπτωση, να θεωρηθεί ότι ενεργεί κατά το οριζόντιο, αλλά σαν μια κάθετη στην κεκλιμένη επιφάνεια της γάστρας.
Το φαινόμενο της δυναμικής αντίστασης είναι χαρακτηριστικό στα ταχύπλοα σκάφη, που πλανάρουν, ξεφεύγοντας από τη συμβατική πλεύση. Αν παρατηρήσουμε τις γραμμές της γάστρας ενός σκάφους πλαναρίσματος, θα διαπιστώσουμε ότι, γενικά έχει πλώρη μυτερή, για καλύτερη «είσοδο» στο νερό, που «σκίζει» το κύμα της πλώρης. Με τη βοήθεια των chines (αναβαθμίδες, γόνατα, που λειτουργούν σαν υδρορροές και δεν πρέπει να συγχέονται με τα παρατροπίδια), διαφεύγει το νερό εκτοπίζεται και αποφεύγεται έτσι η δημιουργία άλλων δυνάμεων στην πρύμη.
Το σχήμα V της γάστρας ξεκινάει από την πλώρη, για να χαθεί σχεδόν στην
πρύμη. Έχουμε, λοιπόν, τα chines, που διώχνουν το νερό για να μη καβαλάει η πλώρη, βοηθώντας συγχρόνως τη δυναμική άντωση, που δημιουργείται όταν το σκάφος βρίσκεται σε κίνηση, να βγάλει το ταχύπλοο από το νερό και να πλανάρει, με τη βοήθεια επίσης του σχεδόν επίπεδου τμήματος της πρύμης.
