Ταξίδεμα του σκάφους στη φουρτούνα
Του Ιάσονα Θαλασσινού
Με χοντρό καιρό, η μανέτα είναι ίσως το πιο χρήσιμο όργανο ελέγχου για τη διακυβέρνηση πάνω στο σκάφος. Πόσοι όμως το γνωρίζουν καλά;
Με ελάχιστες εξαιρέσεις, το ταξίδεμα στη φουρτούνα απαιτεί να έχουμε πάντα το ένα χέρι πάνω στη μανέτα, εκτός αν είμαστε τόσο τυχεροί ώστε να πετύχουμε μια τέτοια ταχύτητα με την οποία το σκάφος μας ταξιδεύει ομαλά. Η πείρα όμως μας διδάσκει πως θα πρέπει να έχουμε πάντα την παλάμη μας πάνω στα κοντρόλ για την περίπτωση, που κάποια μεγαλύτερα από τα συνηθισμένα κύματα φανούν μπροστά μας.
Με τον καιρό στα πρύμα, κρατάμε πάντα τη μανέτα για να συντονίζουμε την ταχύτητα του σκάφους μας με αυτήν του κύματος, φροντίζοντας δηλαδή να μην σκάει το κύμα στην πρύμη μας. Οι μανέτες, που συνδυάζουν το γκάζι με τη ρεβέρσα είναι ίσως οι πλέον ενδεδειγμένες για ευκολία στη μανούβρα, μια και αποκλείεται η περίπτωση να κοπλάρουμε με πολλές στροφές και να τινάξουμε τη μηχανή, αλλά είναι συγχρόνως και οι πιο ακατάλληλες για τη φουρτούνα. Όταν κόβουμε λίγο το γκάζι για να επιβραδύνουμε το σκάφος, μπορεί να ξεκοπλάρουμε κατά λάθος, πράγμα πολύ επικίνδυνο όταν παλεύουμε με το κύμα. Η διαδρομή της μανέτας είναι πολύ μικρή και δεν μας δίνει την αίσθηση του σημείου του ρελαντί.
Η τάση σήμερα στα μεγαλύτερα σκάφη είναι η διπλή μανέτα, όπου οι στροφές της μηχανής και η ρεβέρσα είναι ξεχωριστά. Έτσι μπορούμε πιο εύκολα να ελέγξουμε και να συντονίσουμε το σκάφος μας με την ταχύτητα του κύματος.
Το ταξίδεμα με τον καιρό κατάπλωρα είναι αδύνατον με τέτοιες συνθήκες. Προσπαθούμε να κρατήσουμε το κύμα γύρω στις 30 μοίρες στη μάσκα για πιο εύκολο τιμόνεμα. Πάντως αν ο καιρός είναι από την πλώρη, αυξάνουμε στροφές για να βοηθήσουμε το σκάφος να «σκαρφαλώσει» στο κύμα και στη συνέχεια μειώνουμε, όταν φτάσουμε στην κορυφή και πριν πέσουμε στο κοίλο του κύματος. Το ταξίδεμα με φουρτούνα είναι δύσκολο, αλλά με σωστή χρήση των κοντρόλ μπορούμε να το ξεπεράσουμε χωρίς πρόβλημα. Σε αυτές τις καταστάσεις, οι μανέτες είναι και το βοηθητικά τιμόνι μας. Επειδή τα πηδάλια δεν πιάνουν πολύ νερό, καμιά φορά είναι απαραίτητο να βοηθάμε και με τις μηχανές, αυξομειώνοντας τις στροφές για να κρατήσουμε το σκάφος στην κατεύθυνση που επιθυμούμε, παλεύοντας με το επερχόμενο, μεγαλύτερο από το κανονικό, κύμα.
Υπάρχουν τρία συστήματα χειριστηρίων, το καθένα με τα δικά του υπέρ και κατά. Στο σήμα μας βλέπουμε τις τρεις κατηγορίες Α, Β και Γ. Ας δούμε σύντομα τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά τους.
Α. Γκάζι και ρεβέρσα μαζί.
Υπέρ: Απλή χρήση με το ένα χέρι.
Κατά: Λανθασμένη χρήση από πρόσω στο ανάποδα και αντιστρόφως, χωρίς σταμάτημα στο ρελαντί, μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ζημιά στη ρεβέρσα.
Β. Ξεχωριστά γκάζι και ρεβέρσα για κάθε μηχανή.
Υπέρ: Με τα γκάζια στο ρελαντί, μπορούμε να μανουβράρουμε μόνο με τις ρεβέρσες.
Κατά: Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν με το ένα χέρι μόνο.
Γ. Γκάζια και ρεβέρσες ξεχωριστά.
Υπέρ: Με τα γκάζια στο ρελαντί, μανουβράρουμε με τις ρεβέρσες, χρησιμοποιώντας το ένα χέρι.
Κατά: Σε κάποιες στιγμές, είναι εύκολο να μπερδέψουμε τις μανέτες.
Ένας έμπειρος yachtsman είναι εύκολο μα προσαρμοσθεί κάνοντας μανούβρα σε διαφορετικά σκάφη, με διαφορετικά συστήματα χειριστηρίων, όπως ακριβώς και ένας έμπειρος οδηγός αυτοκινήτου μπορεί να προσαρμοσθεί οδηγώντας αυτοκίνητα με διαφορετικές ταχύτητες. Ένας όχι και τόσο έμπειρος καπετάνιος ίσως να χρειάζεται κάποιο χρόνο προσαρμογής, μέχρις ότου μπορέσει να κάνει μανούβρα.
