Ασφάλεια πλεύσης του σκάφους

Τα ψιλά γράμματα του Κανονισμού Θαλάσσιας Κυκλοφορίας

Του Ιάσονα Θαλασσινού

Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον, αλλά τη σύγκρουση; Όσοι νομίζουν ότι, οι πιθανότητες σύγκρουσης στη θάλασσα είναι ελάχιστες, δεν έχουν παρά να ανατρέξουν στα διάφορα περιστατικά, που επιβεβαιώνουν το αντίθετο. Ο Κανονισμός θαλάσσιας κυκλοφορίας είναι ό,τι χρειάζεστε για να μην τα κάνετε… θάλασσα.

description

Πριν λίγο καιρό ασχοληθήκαμε με το συγκεκριμένο θέμα (διαβάστε το θέμα “Κανόνες θαλάσσιας κυκλοφορίας” στην κατηγορία «Τα σκάφη και τα μυστικά τους»). Ολοκληρώνοντας εδώ την αναφορά μας στο διεθνή κανονισμό προς αποφυγή συγκρούσεων στη θάλασσα, θα εξετάσουμε την προτεραιότητα στις ζώνες κυκλοφορίας και στο λιμάνι, τα επιπλέον φανάρια ναυσιπλοΐας, που φανερώνουν ειδικές καταστάσεις, καθώς και τα σήματα ομίχλης και κινδύνου.

Ζώνες Κυκλοφορίας

Για την ασφαλέστερη πλεύση σε περιοχές με αυξημένη κίνηση έχουν ορισθεί ζώνες κυκλοφορίας, έτσι ώστε τα πλοία να ταξιδεύουν προς μια κατεύθυνση σε σχέση με εκείνα, που κυκλοφορούν προς την αντίθετη.

description

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του διαύλου, που βλέπουμε στο Σαρωνικό Κόλπο, για την κίνηση από και προς το λιμάνι του Πειραιά. Οι ζώνες κυκλοφορίας έχουν στη μέση μια διαχωριστική ή ουδέτερη ζώνη. Έτσι το σκάφος Α στο σχήμα 1, αν είναι μικρότερο από 20 μέτρα και προπορεύεται του σκάφους Β, πρέπει να στρίψει προς την ουδέτερη ζώνη ή να φύγει τελείως από το δίαυλο, δίνοντας προτεραιότητα στο Β. Απ? αυτό καταλαβαίνουμε ότι, στο δίαυλο ισχύουν διαφορετικοί κανόνες για τα μικρά σκάφη, όπως στο παράδειγμά μας, στο οποίο δεν ισχύει ο κανόνας του καταφθάνοντος και προπορευόμενου.

description

Στο σχήμα 2 βλέπουμε το σκάφος Α να διασταυρώνεται με τις ζώνες κυκλοφορίας κατά κάθετη έννοια. Αυτός είναι και ο σωστός τρόπος, όταν ένα σκάφος δεν ακολουθεί τη ροή του διαύλου. Ο σωστός τρόπος, δηλαδή, για να πάμε από την μαρίνα Αλίμου στην Αίγινα, είναι να ταξιδέψουμε με οποιαδήποτε γωνία μέχρι τα όρια του διαύλου, εκεί να αλλάξουμε πορεία, να τον διασχίσουμε κάθετα και αφού περάσουμε τις δύο ζώνες κυκλοφορίας, να συνεχίσουμε το ταξίδι μας με οποιαδήποτε γωνία προς τον προορισμό μας.

Προτεραιότητα στο λιμάνι

Η προτεραιότητα κατά την είσοδο ή έξοδο από τα λιμάνια δεν διευκρινίζεται στον Κανονισμό προς αποφυγή συγκρούσεων. Η ναυτική όμως ετικέτα έχει επιβάλει να κρατάμε πορεία δεξιά, μπαίνοντας ή βγαίνοντας από την μπούκα του λιμανιού. Στα λιμάνια με μικρή μπούκα, πορεία εξόδου ή εισόδου θεωρείται η νοητή γραμμή, που περνάει από το μέσο της μπούκας. Σε αυτή την περίπτωση το εισερχόμενο σκάφος δίνει προτεραιότητα στο εξερχόμενο. Σημαντικό είναι επίσης να θυμόμαστε ότι, σκάφη κάτω από 20 μέτρα δίνουν πάντα προτεραιότητα στα μεγαλύτερα κατά την είσοδο ή έξοδο από το λιμάνι, μια και η δυνατότητα χειρισμών των μεγαλύτερων είναι μικρότερη.

description

Τα φώτα ναυσιπλοΐας

Τα φώτα ναυσιπλοΐας είναι ο κυριότερος οδηγός μας τη νύχτα, για την αναγνώριση της κατηγορίας, του μεγέθους, της πορείας, της θέσης ή ακόμα και της ειδικότητας κάθε πλεούμενου. Ο διεθνής κανονισμός καθορίζει με λεπτομέρειες τα φώτα, που πρέπει να φέρει κάθε σκάφος. Τα κύρια φώτα ναυσιπλοΐας στα μικρά σκάφη είναι τα δύο πλευρικά, κόκκινο αριστερά και πράσινο δεξιά, ο φανός κορώνης, που βρίσκεται στην πρύμη και είναι λευκός, ο εφίστιος φανός πάνω στο άλμπουρο (λευκός) και ο φανός αγκυροβολίας (λευκός) στην κορυφή του καταρτιού. Όλα αυτά όμως τα είδαμε με λεπτομέρειες στο θέμα «Κανόνες θαλάσσιας κυκλοφορίας».

Επιπλέον φανάρια

Εκτός από τα βασικά φώτα ναυσιπλοΐας συναντάμε και άλλα φανάρια, που μας δείχνουν ειδικές καταστάσεις, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, που ακολουθεί:

description

Τα παραπάνω φώτα είναι περίβλεπτα στα άλμπουρα και χρησιμοποιούνται σε
συνδυασμό με τα φώτα ναυσιπλοΐας.

Ειδικά για τη ρυμούλκηση τη νύχτα, το σκάφος, που ρυμουλκεί, πρέπει να δείχνει εκτός από τους πλευρικούς φανούς και το φανό κορώνης, ένα φανάρι ρυμούλκησης. Αυτό έχει κίτρινο χρώμα, τοποθετείται πάνω από το φανό κορώνης και φωτίζει δύο τόξα 67° 30? δεξιά και αριστερά από τον κεντρικό διαμήκη άξονα του σκάφους, δηλαδή ένα τόξο 135°, όπως της κορώνης, που εκπέμπει όμως κίτρινο φως. Επίσης πρέπει να δείχνει δύο εφίστιους άσπρους περίβλεπτους φανούς, όταν το μήκος του ρυμουλκίου είναι κάτω από 200 μέτρα. Μήκος ρυμουλκίου είναι η απόσταση από την πρύμη του ρυμουλκού μέχρι την πρύμη του ρυμουλκούμενου. Αν το μήκος του ρυμουλκίου υπερβαίνει τα 200 μέτρα, το σκάφος που ρυμουλκεί, πρέπει να φέρει τρείς περίβλεπτους εφίστιους πάντα κατά κατακόρυφη έννοια. Το ρυμουλκούμενο τώρα, άσχετα με το μήκος του ρυμουλκίου ή το μήκος του, πρέπει να δείχνει τα πλευρικά φανάρια και της κορώνης και όχι τους εφίστιους.

description

Σήματα ομίχλης

Αν ταξιδεύουμε μέσα σε περιοχή, που επικρατεί ομίχλη, πρέπει να γνωρίζουμε τα ειδικά σήματα, που τα σκάφη είναι υποχρεωμένα να εκπέμπουν, εκτός από τα φώτα ναυσιπλοΐας, που δείχνουν. Τα μικρά σκάφη κάτω από 12 μέτρα, τα οποία δεν υποχρεώνονται από τους κανονισμούς να φέρουν σειρήνα, εκπέμπουν κάποιο ήχο, χτυπώντας συνέχεια ένα μεταλλικό αντικείμενο ή δοχείο. Μεγαλύτερα από 12 μέτρα σκάφη είναι υποχρεωμένα να εκπέμπουν ένα μακρύ σφύριγμα (-) κάθε δύο δευτερόλεπτα. Αν ένα σκάφος δεν είναι αγκυροβολημένο, αλλά και δεν κινείται, εκπέμπει δύο μακρέα σφυρίγματα (–) κάθε δύο λεπτά. Κάθε άλλο σκάφος, ακυβέρνητο, περιορισμένης ικανότητας χειρισμών, ιστιοφόρο, αλιευτικό, ρυμουλκό κ.λπ. εκπέμπει ένα μακρύ και δύο βραχέα σφυρίγματα (-..) με διαλείμματα δύο λεπτών.

Σήματα κινδύνου

Σύμφωνα με το διεθνή κανονισμό προς αποφυγή συγκρούσεων στη θάλασσα, τα παρακάτω σήματα, τα οποία χρησιμοποιούνται μαζί ή ξεχωριστά, δείχνουν κίνδυνο και ανάγκη για βοήθεια.

1. Πυροβολισμός ή άλλο εκρηκτικό σήμα, που εκπέμπεται κατά διαστήματα ενός πρώτου λεπτού περίπου.

2. Ένας συνεχής ήχος, που εκπέμπεται με κάποια συσκευή σημάτων ομίχλης.

3. Φωτοβολίδες, που εκτοξεύουν κόκκινα αστεράκια και που πυροδοτούνται
διαδοχικά κατά βραχέα χρονικά διαστήματα.

4. Σήμα, που εκπέμπεται ραδιοτηλεγραφικά ή με οποιοδήποτε άλλο σύστημα σήμανσης του κώδικα Morse (SOS) (…—…), δηλαδή τρία βραχέα, τρία μακρά και τρία βραχέα.

5. Σήμα που εκπέμπεται με το ραδιοτηλέφωνο ή το VHF, με το χαρακτηριστικό της λέξης «MAYDAY».

6. Σήμα κινδύνου N.C. του διεθνούς κώδικα σημάτων.

7. Σήμα μεγάλης απόστασης, με μια τετράγωνη σημαία χρώματος πορτοκαλί (για να μπορεί να διακρίνεται καλύτερα), με μια μπάλα μαύρη, κατακόρυφα πάνω ή κάτω από τη σημαία.
8. Φλόγες πάνω στο κατάστρωμα, που θα τραβήξουν την προσοχή. Φλόγες μπορούν να παραχθούν, αν κάψουμε πετρέλαιο σε ένα μεταλλικό μπιτόνι ή μια κατσαρόλα.

9. Φωτοβολίδα αλεξιπτώτου ή βεγγαλικό χειρός κόκκινου χρώματος.

10. Σήμα πορτοκαλί καπνού.

11. Βάζουμε τα χέρια στην έκταση, τα υψώνουμε και τα χαμηλώνουμε, αργά και κατ? επανάληψη.

12. Σήμα συναγερμού με τον ασύρματο.
13. Σήμα συναγερμού με το ραδιοτηλέφωνο.

14. Σήμα ανάγκης, που μεταδίδεται από τους ραδιοφάρους.

description

Δεν επιτρέπεται η χρήση ή η επίδειξη των παραπάνω σημάτων για άλλο σκοπό, εκτός από τη σήμανση κινδύνου και ανάγκης βοήθειας, όπως επίσης και κάθε άλλου σήματος, που μπορεί να μοιάζει με τα σήματα κινδύνου.

Επίσης, σύμφωνα πάντα με τους κανονισμούς, για να κάνουμε γνωστή τη θέση μας σε περίπτωση ανάγκης και να διευκολύνουμε την αναγνώριση από τον αέρα, βάφουμε μια επιφάνεια με πορτοκαλί χρώμα και σημειώνουμε πάλι με μπογιά, μαύρη αυτή τη φορά, ένα τετράγωνο δίπλα σε ένα κύκλο.

Η τήρηση του κανονισμού προς αποφυγή συγκρούσεων στη θάλασσα δεν είναι απαραίτητη μόνο για την ασφάλεια σκάφους και επιβαινόντων, αλλά είναι πάνω απ? όλα ενδεικτική της ναυτικής παιδείας, που πρέπει να έχει ένας λαός με θαλασσινή παράδοση αιώνων…